Bazy danych

 1. Baza danych

 Baza danych - zorganizowany zbiór usystematyzowanych informacji, czyli danych, zwykle przechowywany w systemie komputerowym w formie elektronicznej. Bazy danych pozwalają przechowywać dowolne informacje, na przykład informacje o ludziach, produktach czy zamówieniach. Często początkową formą bazy danych jest lista w edytorze tekstu lub arkusz kalkulacyjny. 

2. Typy baz danych:

• - Relacyjne bazy danych- elementy w relacyjnej bazie danych są zorganizowane jako zbiór tabel zawierających kolumny i wiersze. Technologia relacyjnych baz danych zapewnia najbardziej efektywny i elastyczny sposób na uzyskanie dostępu do uporządkowanych informacji.
• 
  
  
  
  

-Obiektowe bazy danych -  informacje w nich mają postać obiektów, podobnie jak w oprogramowaniu obiektowym.

- Rozproszone bazy danych- składają się z co najmniej dwóch plików znajdujących się w różnych lokalizacjach. Baza danych może być przechowywana na wielu komputerach znajdujących się w tej samej lokalizacji fizycznej lub rozproszonych w różnych sieciach.

- Bazy danych NoSQL- nierelacyjne bazy danych, które umożliwiają przechowywanie nieusystematyzowanych i częściowo usystematyzowanych danych a także manipulowanie nimi. Zyskały one na popularności wraz z upowszechnieniem i wzrostem złożoności aplikacji internetowych.

- Grafowe bazy danych - przechowują dane w postaci encji i relacji między encjami.

- Hurtownie danych- centralne repozytorium danych — hurtownia danych — to typ bazy danych przeznaczony głównie do szybkiego wykonywania zapytań i analizy.

• - Bazy danych OLTP - baza danych OLTP to szybka, analityczna baza danych przeznaczona do wykonywania dużej liczby transakcji przez wielu użytkowników.

Najnowsze typy baz danych:

- Bazy danych open source- system, którego kod źródłowy jest otwarty. Może on obejmować bazy danych SQL lub NoSQL.

- Wielomodelowa baza danych.- połączenie różnych typów modeli baz danych w jednym, zintegrowanym systemie zaplecza, co oznacza, że mogą zawierać różne typy danych.

- Chmurowe bazy danych - to zbiór danych, usystematyzowanych lub nie, przechowywany na prywatnej, publicznej lub hybrydowej platformie przetwarzania w chmurze. 

- Bazy danych dokumentowe/JSON -przeznaczone do przechowywania i pobierania informacji w postaci dokumentów i zarządzania nimi, nowoczesny sposób na przechowywanie danych w formacie JSON zamiast w postaci wierszy i kolumn.

- Samoczynne bazy danych -najnowsze i najbardziej przełomowe, samoczynne bazy danych, działają w chmurze i wykorzystują samouczenie się maszyn do rutynowych zadań zarządzania tradycyjnie wykonywanych przez administratorów baz danych.

3. Język SQL:

SQL - język komputerowy przeznaczony do pracy ze zbiorami faktów i relacjami między nimi. W programach relacyjnych baz danych, takich jak Microsoft Office Access, język SQL jest używany do pracy z danymi. W odróżnieniu od wielu innych języków komputerowych język SQL nie sprawia trudności w czytaniu ani rozumieniu nawet początkującym użytkownikom. Służy on do opisywania zbiorów danych umożliwiających uzyskiwanie odpowiedzi na pytania. SQL to język komputerowy bardzo podobny do angielskiego, ale rozpoznawany przez programy baz danych.

4. Różnica między bazą danych a arkuszem kalkulacyjnym:

Zarówno bazy danych jak i arkusze kalkulacyjne (na przykład Microsoft Excel) oferują wygodny sposób przechowywania informacji. Podstawowe różnice między nimi:

• - Sposób przechowywania danych i ich przetwarzania
• - Użytkownicy z dostępem do danych
• - Ilość przechowywanych danych

Arkusze kalkulacyjne	Bazy danych
Były pierwotnie przeznaczone dla jednego użytkownika i odzwierciedlają to ich cechy. Są doskonałe dla jednego użytkownika lub małej grupy użytkowników, która nie potrzebuje wielu skomplikowanych funkcji manipulacji danymi.	Są przeznaczone do przechowywania znacznie większych zbiorów zorganizowanych informacji — czasem są to ogromne ilości. Bazy danych umożliwiają wielu użytkownikom jednoczesne uzyskiwanie szybkiego i bezpiecznego dostępu do danych i tworzenie dotyczących ich zapytań z wykorzystaniem logiki i języka o wysokim stopniu złożoności.

5. Database Management System (DBMS) - systemy zarządzania bazami danych:

System zarządzania bazami danych (DBMS)- kompleksowe oprogramowanie bazodanowe.  System DBMS stanowi interfejs między bazami danych a jego użytkownikami końcowymi lub programami, umożliwiając użytkownikom pobieranie i aktualizowanie informacji oraz zarządzanie sposobem ich organizacji i optymalizacji. 

Ułatwia on także nadzorowanie i kontrolowanie baz danych, pozwalając na wykonywanie szeregu zadań administracyjnych, takich jak monitorowanie wydajności, optymalizacja, tworzenie oraz przywracanie kopii zapasowych.

Przykłady oprogramowania bazodanowego, czyli systemu DBMS:

- MySQL

- Microsoft Access

- Microsoft SQL Server

- FileMaker Pro

- Oracle Database

- dBASE

6. Typowe zastosowania baz danych - przykłady:

• Obsługa wpłat i wypłat w banku.
• Rezerwacja biletów lotniczych.
• Przeglądanie katalogu bibliotek UW w Internecie.
• Zakupy w supermarkecie.
• Kartoteki pracowników (kadry i płace).
• Księgowość
• Multimedialne bazy danych: obrazy, muzyka, filmy.
• Geograficzne systemy informacyjne 
• Systemy analizy danych wykorzystujące hurtownie danych.
• Poszukiwanie prawidłowości w danych 
• Naukowe i medyczne bazy danych
• Wyszukiwarki informacji: Google, Amazon itp.